Apenpokken virus: wat is het en wat zijn de symptomen?
Samenvatting
Apenpokken, ook wel bekend als monkeypox en mpox, is een virale ziekte die de afgelopen jaren wereldwijd veel aandacht heeft gekregen door verschillende uitbraken. Het virus verspreidt zich via direct contact, zowel van dier op mens als tussen mensen, vooral door nauw lichamelijk contact. Symptomen variëren van milde koorts en huiduitslag tot ernstige complicaties, vooral bij kwetsbare groepen. Het is daarom belangrijk om alert te zijn en indien nodig medische hulp in te schakelen.
Wat is het
Apenpokken is een virus dat van dieren op mensen kan worden overgedragen, een zogenaamde zoönose.Apenpokken werden voor het eerst ontdekt in 1958 tijdens uitbraken onder laboratoriumapen. Het virus behoort tot de Orthopoxvirus-familie, waartoe ook het pokkenvirus behoort. Maar in werkelijkheid komt het virus voornamelijk voor bij knaagdieren in West- en Midden-Afrika. In 2022 vond er een wereldwijde uitbraak plaats van apenpokken, voornamelijk veroorzaakt door het West-Afrikaanse subtype van het apenpokkenvirus. De eerste bekende besmetting buiten Afrika werd op 7 mei 2022 gemeld in Londen, Engeland. Vanaf dat moment verspreidde het virus zich snel naar 82 landen waar apenpokken normaal gesproken niet endemisch zijn.
Symptomen
De eerste symptomen van apenpokken lijken in het begin vaak op griep: koorts, hoofdpijn, spierpijn en vermoeidheid. Wat deze ziekte echter uniek maakt, is de karakteristieke huiduitslag. Deze begint vaak als rode vlekjes die zich ontwikkelen tot bultjes en uiteindelijk met vloeistof gevulde blaasjes worden. Deze apenpokken blaasjes verschijnen meestal eerst op het gezicht en rondom de geslachtsdelen, maar kunnen zich daarna over het hele lichaam verspreiden. Ook gezwollen lymfeklieren en rillingen zijn een typisch symptoom van apenpokken.
Oorzaken
Apenpokken wordt veroorzaakt door het mpoxvirus, dat kan worden overgedragen van dier op mens via direct contact met besmette dieren, zoals knaagdieren. Daarnaast kan de ziekte zich ook tussen mensen verspreiden, vooral door direct huid-op-huidcontact, seksueel contact, of door besmette materialen zoals kleding of beddengoed. Bij de recente uitbraken in Afrika werd de nieuwe variant van het virus vooral door heteroseksueel contact overgedragen, wat aangeeft dat het virus zich snel aanpast aan nieuwe manieren van verspreiding.
Advies
Om apenpokken te voorkomen wordt geadviseerd om nauw contact met geïnfecteerde personen of dieren te vermijden en regelmatig de handen te wassen. De vaccinatie tegen mpox was beschikbaar voor risicogroepen zoals mannen die seks hebben met mannen (MSM), transgender personen, en sekswerkers. Deze groepen hadden door hun gedrag een verhoogd risico. Het is nu niet meer mogelijk om op eigen initiatief een vaccinatie te krijgen, maar nauwe (seksuele) contacten van geïnfecteerde personen kunnen wel een vaccinatie aangeboden krijgen. Neem bij vragen contact op met je huisarts of de GGD.
Behandeling
De behandeling van apenpokken richt zich vooral op het verlichten van de symptomen. De meeste gevallen zijn mild en vereisen geen intensieve zorg. In ernstigere gevallen kunnen antivirale middelen worden voorgeschreven. Vaccinatie is ook een effectieve preventieve maatregel, vooral voor mensen die nauw contact hebben met besmette personen. Het is belangrijk om besmette personen in isolatie te houden totdat alle symptomen verdwenen zijn, om verdere verspreiding te voorkomen.
Wat nu?
Als u vermoedt dat u of iemand in uw omgeving apenpokken heeft, is het essentieel om direct medische hulp te zoeken. Neem contact op met uw huisarts of de GGD voor een diagnose en volg hun adviezen om verdere verspreiding te voorkomen. Blijf ook op de hoogte van de laatste adviezen van gezondheidsautoriteiten, aangezien er continu nieuwe informatie over het virus beschikbaar komt.
Aanvullende info
Maakt u zich zorgen over apenpokken of wilt u meer weten over preventie en behandeling? Maak dan vandaag nog een afspraak met medi-call voor persoonlijk advies van een medisch specialist. Ons team staat klaar om al uw vragen te beantwoorden en je gerust te stellen. U kunt eenvoudig een afspraak maken via onze website.
Vragen uit de praktijk
- Hoe krijg je apenpokken?
Apenpokken wordt overgedragen door direct contact met een geïnfecteerde persoon of dier, of via besmette voorwerpen zoals beddengoed of kleding. - Hoe zien apenpokken eruit?
De huiduitslag begint als rode vlekjes die zich ontwikkelen tot met vloeistof gevulde blaasjes. Deze blaasjes kunnen zich over het hele lichaam verspreiden. - Is apenpokken besmettelijk?
Ja, apenpokken is besmettelijk en kan zich verspreiden via direct contact met huidlaesies, lichaamsvloeistoffen, of door contact met besmette materialen. - Hoe is dit virus van aap naar mens gekomen?
Hoewel de naam apenpokken suggereert dat apen de bron zijn, zijn het meestal knaagdieren die het virus dragen. De overdracht naar mensen gebeurt vaak via direct contact met deze dieren of hun lichaamsvloeistoffen.