Wat is astma? Symptomen, oorzaak en behandeling

Astma is een chronische aandoening die wereldwijd ongeveer 300 miljoen mensen treft. Het kan een grote impact hebben op uw dagelijks leven, studie en werk. Maar met de juiste diagnose en behandeling kunt u leren om ermee om te gaan. In dit artikel bespreken we wat astma is, de symptomen, oorzaken, diagnostiek, behandelmogelijkheden en praktische adviezen. Astma is een heterogene ziekte met terugkerende episodes van luchtwegklachten. De meest voorkomende vormen van astma zijn:

• allergisch astma: Allergische astma is een vorm van astma waarbij allergenen zoals pollen, huisstofmijt of huisdieren klachten uitlokken. Het immuunsysteem reageert overgevoelig, wat leidt tot ontsteking en vernauwing van de luchtwegen. Symptomen  van allergische astma zijn onder andere kortademigheid, hoesten en piepende ademhaling, vaak na blootstelling aan allergenen.
• niet-allergische astma: Niet-allergische astma wordt niet veroorzaakt door allergenen, maar door andere prikkels zoals virale infecties, stress, koude lucht of rook. Deze vorm komt vaker voor bij volwassenen en is minder voorspelbaar dan allergische astma. Symptomen lijken op die van andere vormen van astma, zoals benauwdheid en piepen.
• inspanningsastma: Inspanningsastma is astma die wordt uitgelokt door fysieke inspanning en wordt vooral uitgelokt bij koud en/of droog weer. Tijdens of na het sporten vernauwen de luchtwegen, wat vervolgens leidt tot kortademigheid, hoesten en piepende ademhaling.

Astma kan invloed hebben op dagelijkse activiteiten, zoals sporten en werken, en kan de slaap verstoren. De symptomen die kunnen voorkomen zijn een of meerdere van de volgende symptomen:

• kortademigheid
• piepende ademhaling
• hoesten, vooral 's nachts of na inspanning
• benauwdheid
• druk op de borst

Astma ontstaat vaak door een combinatie van genetische en omgevingsfactoren. Vaak speelt erfelijkheid een belangrijke rol, waarbij families een verhoogde aanleg delen voor het ontwikkelen van deze aandoening. Daarnaast kunnen specifieke prikkels en omgevingsinvloeden het evenwicht in de luchtwegen verstoren en de aandoening in gang zetten, wat resulteert in een levenslange uitdaging om de ademhaling vrij en onbelemmerd te houden. Ook virale luchtweginfecties kunnen het evenwicht in de luchtwegen verstoren met astma als gevolg.

Diagnostiek

Het stellen van de diagnose astma begint met een grondige anamnese waarin factoren zoals rookgedrag, allergieën, huisdieren, werk- en woonsituatie worden besproken. 

Daarnaast wordt het lichamelijk onderzoek aangevuld met bloedonderzoek, longfunctieonderzoek en het gebruik van vragenlijsten zoals de Asthma Control Questionnaire (ACQ). Indien nodig kan aanvullend onderzoek worden ingezet om een compleet beeld te krijgen en andere aandoeningen uit te sluiten.

Voor mensen met astma zijn er praktische adviezen: 

Astma en roken
Stoppen met roken is essentieel om klachten te verminderen en verdere, chronische en dus niet omkeerbare schade aan de longen te voorkomen. Ook passief roken moet zo veel mogelijk vermeden worden, omdat dit astmasymptomen kan verergeren.

Astma en dieren in huis
Bij allergieën voor huisdieren is het belangrijk om contact met deze dieren te vermijden. Zorg daarnaast voor een goede hygiëne in huis om blootstelling aan allergenen te minimaliseren.

Astma en allergieën
Probeer contact met allergenen zo veel mogelijk te voorkomen. De arts zal dit met u bespreken

Astma en huisvesting
Zorg dat u in een droog huis woont dat goed geventileerd is. Schimmels kunnen van grote invloed zijn op het beloop van astma.Ook wordt gladde vloerbedekking geadviseerd. Stof kan een prikkel zijn om astma instabiel te maken. Zeker als men allergisch is voor huisstofmijt

Astma en bewegen
Regelmatige lichaamsbeweging is aan te raden, omdat het de algemene conditie verbetert en astma stabieler maakt. Kies een activiteit die u leuk vindt en goed beheersbaar is en zorg voor een goede voorbereiding met een warming-up en overweeg het gebruik van medicatie indien nodig.

De behandeling volgt meestal een stapsgewijs plan:

1. medicatie: Inhalatoren zoals corticosteroïden en bronchodilatoren.
2. inhalatietechniek: correct gebruik is essentieel.
3. allergeenmanagement: vermijden van triggers.
4. aanpassingen levensstijl: zoals stoppen met roken, bewegen en gezonde voeding.

Leven met astma betekent leren omgaan met uw beperkingen en uw mogelijkheden benutten. Bij medi-call begrijpen we dat onzekerheid over je gezondheid kan zorgen voor stress. Daarom bieden wij snel en betrouwbaar medisch advies van ervaren medische specialisten die alle aandacht voor je hebben. Neem vandaag nog contact op voor een intake binnen 1 werkdag en ontvang binnen 2 weken een advies op maat. Maak een afspraak of stel je vraag vrijblijvend aan het medi-call team en weet snel waar je aan toe bent​​.

1. Hoe ga ik om met plotselinge benauwdheid?
   Bij plotselinge benauwdheid is het belangrijk om uw luchtwegverwijders  die door uw arts is voorgeschreven,  direct te gebruiken en ook volgens voorschrift te gebruiken.  Ga rustig zitten, probeer te ontspannen en adem langzaam in en uit. Neem contact op met een arts als de benauwdheid aanhoudt, verergert of als u het niet vertrouwt.
2. Welke voorbereidingen moet ik treffen met vliegen?
   Zorg dat u altijd uw medicatie, inclusief inhalator, in uw handbagage meeneemt. Informeer vooraf bij de luchtvaartmaatschappij of extra zuurstof nodig is en vraag uw arts om een actueel behandelplan. 
3. Kan ik met de inhalatiemedicatiestoppen als ik geen klachten heb?
   Nee, de inhalatiemedicatie is niet alleen een medicijn dat de klachten doet verminderen. Het zorgt ook voor stabilisatie van de astma waardoor astma-aanvallen niet meer optreden. Het afbouwen c.q. het stoppen van de inhalatie moet u alleen doen in samenspraak met uw behandelend arts (huisarts of  longarts).
4. Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen astma en COPD?
   Astma is een aandoening met wisselende symptomen die vaak te behandelen zijn met medicatie, terwijl COPD progressief is en voornamelijk wordt veroorzaakt door roken of langdurige blootstelling aan schadelijke stoffen. Bij astma is de ontsteking meestal reversibel, terwijl COPD gepaard gaat met blijvende schade aan de longen. Een juiste diagnose is essentieel om de behandeling af te stemmen.

Conclusie
Astma hoeft uw leven niet te beheersen. Met de juiste diagnose, behandeling en levensstijl kunt u een actief en gezond leven leiden.