Onbegrepen lichamelijke achteruitgang bij ouderen
print
e-mail
QR code
Samenvatting
Soms gaat het ineens hard: een oudere verliest gewicht, loopt trager, valt vaker of raakt verward. Maar bloedonderzoek of een scan geven geen duidelijke verklaring. Dit noemen we onbegrepen achteruitgang en het komt vaker voor dan gedacht. Juist deze onduidelijkheid vraagt om specialistische aandacht.
Door Frank Gorter van Wagtendonk – Specialist Ouderengeneeskunde
Ik zie het vaak gebeuren: een oudere die in korte tijd verandert. Minder mobiel, vaker moe of ineens in de war. De huisarts twijfelt en de familie maakt zich zorgen. En de oudere? Die voelt zich plots anders, maar kan het zelf niet goed duiden. Dit is precies waar mijn werk begint: tijd nemen, luisteren en verbanden leggen: medisch én menselijk.
Wat is het
Onbegrepen lichamelijke achteruitgang is een term die gebruikt wordt wanneer ouderen plotseling of geleidelijk in functioneren achteruit gaan, zonder dat er een duidelijke medische oorzaak gevonden wordt. Denk aan verminderde mobiliteit, verlies van zelfredzaamheid, of gedragsveranderingen.
Het is vaak een optelsom van factoren: medicatie, voeding, hersenveranderingen, onderliggende ziekte, stress of overbelasting van het systeem.
Symptomen
De signalen verschillen per persoon, maar veel voorkomende verschijnselen zijn:
- Verminderd lopen, vaker vallen
- Plotselinge vermoeidheid of meer slapen
- Gewichtsverlies of verminderde eetlust
- Apathie of somberheid
- Verwardheid, vooral in de avond (sundowning)
- Moeite met alledaagse handelingen (douchen, koken, administratie)
- Geen grip meer hebben op het dagritme
Oorzaken
Er is zelden een duidelijke oorzaak. Meestal is er sprake van een samenspel van factoren:
- Beginnende dementie of delier
- Ondervoeding of uitdroging
- Bijwerkingen of stapeling van medicatie (polyfarmacie)
- Inactiviteit of verlies van dagstructuur
- Pijnklachten die niet geuit worden
- Somberheid of angst
- Slaapstoornissen
- Hormonale verstoringen of ontstekingsprocessen
Advies
Bij medi-call nemen we de tijd om goed te luisteren en te onderzoeken. U krijgt:
- Een uitgebreide beoordeling van lichamelijke, cognitieve en psychosociale factoren
- Inzicht in mogelijke ‘stille’ oorzaken van achteruitgang
- Een helder verslag met een behandel- of begeleidingsadvies
- Indien nodig: verwijzing naar geriatrie, neuropsychologie of eerstelijnszorg
Behandeling
De behandeling is afgestemd op de situatie van de persoon en diens omgeving. Mogelijke onderdelen zijn:
- Aanpassen of stoppen van medicatie
- Opstarten van fysiotherapie of ergotherapie
- Oefenschema’s om kracht en balans te verbeteren
- Nutritie advies bij ondervoeding of verlies van eetlust
- Slaap- en dagstructuur interventie
- Cognitieve screening of verder onderzoek naar geheugenstoornissen
- Betrekken van mantelzorg of casemanagement
Wat nu?
Twijfelt u of het 'gewoon ouderdom is of toch iets anders? Merkt u veranderingen in gedrag, kracht of stemming bij uzelf of een naaste, maar is er geen duidelijke diagnose?
Laat ons meekijken. Juist bij dit soort situaties maakt tijd, aandacht en kennis van het ouder wordende lichaam het verschil.
Bij medi-call krijgt u een bezoek van een specialist ouderengeneeskunde met ervaring in complexe ouderenzorg. Aan huis, zonder lange wachttijd.
Vragen uit de praktijk
- Waarom vindt mijn huisarts geen oorzaak?
Sommige oorzaken zijn subtiel of complex. Denk aan medicatie-interacties, stille ontstekingen of beginnende cognitieve veranderingen. - Wat maakt ouderengeneeskunde anders?
Wij kijken systemisch. Niet naar één klacht, maar naar het hele functioneren: lichamelijk, mentaal en sociaal. - Kan achteruitgang worden gestopt?
Soms wel. Zeker als de oorzaak tijdig wordt opgespoord, kan achteruitgang deels worden teruggedraaid. - Wat kan ik zelf doen?
Blijf in beweging, eet volwaardig, houd dagstructuur en aarzel niet om hulp te vragen. U hoeft het niet alleen te doen.
Neem gerust contact op met medi-call voor meer antwoorden en persoonlijke begeleiding.
