RS-virus uitgelegd: van besmetting tot behandeling en preventie

Elke winter belanden duizenden baby’s en ouderen met het RS-virus in het ziekenhuis. Een onschuldige verkoudheid voor de één en levensgevaarlijk voor de ander. Hoe herken je op tijd de signalen? Hoe besmettelijk is het RS-virus? En belangrijker: hoe voorkom je het?

Hoe besmettelijk is het RS-virus?

Het RS-virus is al besmettelijk voordat de eerste symptomen optreden. Het RS-virus verspreidt zich via hoesten, niezen en contact met besmette oppervlakken zoals deurklinken en speelgoed. Het virus kan urenlang op handen blijven zitten en dagen overleven op harde oppervlakken.

Wat veel mensen niet weten is dat ook volwassenen besmettelijk kunnen zijn zonder zelf ernstige klachten te ervaren. U kunt ongemerkt het virus overdragen op kwetsbare groepen zoals baby’s en ouderen. Vooral in de wintermaanden verspreidt het virus zich razendsnel en leidt het tot een piek in ziekenhuisopnames.

Kenmerken van het RS-virus: wanneer moet je alert zijn?

De symptomen van een RS-virusinfectie lijken in het begin op een gewone verkoudheid, maar kunnen bij baby’s en ouderen snel verergeren.

Milde RS-virus klachten (bij gezonde volwassenen en oudere kinderen):

• Loopneus en niezen;
• Hoesten en keelpijn;
• Lichte koorts en vermoeidheid.

Ernstige klachten (vooral bij baby’s en ouderen):

• Moeite met ademhalen (piepend, snel of zwaar);
• Blauwe lippen of nagels (zuurstoftekort);
• Slecht drinken of weigeren te eten;
• Ernstige benauwdheid, ziekenhuisopname kan nodig zijn.

Bij baby’s jonger dan zes maanden is het extra belangrijk om alert te zijn. Snelle ademhaling, sufheid en moeite met drinken kunnen duiden op een ernstige infectie.

RS-virus bij ouderen en volwassenen wordt vaak onderschat

In Nederland belanden jaarlijks honderden ouderen in het ziekenhuis door complicaties van het RS-virus. Veel mensen denken dat het RS-virus vooral een kinderziekte is, maar ook volwassenen kunnen besmettelijk zijn en zelf ziek worden. Bij gezonde volwassenen veroorzaakt het meestal milde klachten. Bij ouderen en mensen met een zwak immuunsysteem kan het leiden tot longontsteking. Vooral ouderen met COPD of hartproblemen lopen een verhoogd risico.

Wanneer medische hulp inschakelen?

De meeste mensen genezen binnen 1 tot 2 weken zonder specifieke behandeling. Toch is het in sommige gevallen essentieel om medische hulp in te schakelen. Bel direct een arts bij:

• Benauwdheid of piepende ademhaling;
• Blauwe lippen of nagels (zuurstoftekort);
• Hoge koorts die niet zakt;
• Uitdroging (weinig plassen, droge mond, sufheid).

Hoe voorkomt u besmetting met het RS-virus?

Omdat het RS-virus besmettelijk is en zich snel verspreidt is preventie belangrijk. Bescherm uzelf en anderen met deze tips:

• Handen regelmatig wassen:  het virus kan urenlang op uw huid blijven zitten;
• Vermijd contact met verkouden mensen, vooral bij baby’s en ouderen;
• Maak oppervlakken en speelgoed goed schoon;
• Draag een mondkapje als u ziek bent;
• Overweeg preventieve antistoffen voor risicogroepen.

Groei in Human Metapneumovirus (hMPV) in Nederland

Naast het RS-virus circuleert er nog een ander luchtwegvirus dat steeds meer aandacht krijgt: het Human Metapneumovirus (hMPV). Het hMPV virus dat nauw verwant is aan RSV, veroorzaakt soortgelijke luchtweginfecties en treft vooral baby’s, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem. De symptomen van hMPV variëren van een milde verkoudheid tot ernstige longaandoeningen zoals longontsteking en bronchiolitis. Momenteel is er geen specifieke behandeling of vaccin tegen hMPV, waardoor goede hygiëne en preventieve maatregelen essentieel zijn.