Slaapapneu

Slaapapneu is een aandoening waarbij de luchtwegen tijdens de slaap gedeeltelijk of volledig worden geblokkeerd, meestal doordat de spieren in de keel ontspannen. Een episode duurt minstens 10 seconden en kan tientallen keren per uur voorkomen.

Belangrijkste kenmerken van slaapapneu

• Herhaaldelijke ademstilstanden (apneus) of verminderde ademhaling (hypopneus).
• Minimaal 5 ademstilstanden per uur (gemeten met de apneu-hypopneu-index, AHI).
• Verstoorde slaapkwaliteit en onvoldoende zuurstofopname in het lichaam.

Slaapapneu symptomen

Slaapapneu kan zich op verschillende manieren manifesteren, afhankelijk van de ernst en duur van de aandoening. Deze symptomen kunnen worden onderverdeeld in nachtelijke klachten, dagelijkse gevolgen en risico’s op lange termijn.

Veelvoorkomende symptomen

• Luid en frequent snurken.
• Ademstilstanden of stokkende ademhaling tijdens de slaap.
• Overmatige slaperigheid en vermoeidheid overdag.
• Ochtendhoofdpijn.
• Concentratieproblemen en prikkelbaarheid.
• Droge mond bij het ontwaken.

Stadia van slaapapneu

De ernst van slaapapneu wordt ingedeeld in drie stadia op basis van de Apneu-Hypopneu Index (AHI). Elk stadium heeft een andere impact op het dagelijks leven en de gezondheid:

• Licht OSA: AHI 5-15 episodes per uur.
• Matig OSA: AHI 15-30 episodes per uur.
• Ernstig OSA: AHI >30 episodes per uur.

Gevaren van onbehandelde slaapapneu

• Hart- en vaatziekten: Langdurige slaapapneu verhoogt het risico op hoge bloeddruk, hartaanvallen en beroertes.
• Verminderde rijvaardigheid: Overmatige slaperigheid overdag kan leiden tot verkeersongevallen.
• Diabetes en metabole stoornissen: Door verstoorde hormonale regulatie.
• Afgenomen levenskwaliteit: Chronische vermoeidheid en prikkelbaarheid hebben invloed op werk, relaties en sociale interacties.

Oorzaken van slaapapneu 

Slaapapneu ontstaat meestal door een combinatie van anatomische en leefstijlfactoren. de belangrijkste oorzaken en triggers zijn als volgt:

• Ontspanning van keelspieren tijdens de slaap;
• Vernauwing van de bovenste luchtwegen door anatomische factoren zoals een kleine onderkaak of vergrote amandelen;
• Overgewicht of obesitas;
• Gebruik van alcohol, slaapmiddelen of bepaalde medicijnen;
• Erfelijke aanleg of aandoeningen zoals hypothyreoïdie en acromegalie.

Aandoeningen waarbij aan OSA gedacht moet worden

• Obesitas;
• Chronische luchtwegproblemen zoals COPD;
• Neuromusculaire aandoeningen.

Het omgaan met slaapapneu vraagt om een gerichte aanpak om uw gezondheid en kwaliteit van leven te verbeteren. 

Als u symptomen van slaapapneu ervaart, zoals snurken, vermoeidheid overdag of ademstilstanden tijdens de slaap, is het belangrijk om medische hulp in te schakelen. Een tijdige diagnose kan ernstige gezondheidsproblemen voorkomen.

Het vaststellen van slaapapneu gebeurt met een combinatie van vragenlijsten en slaaponderzoek:

• Anamnese: Een uitgebreide vragenlijst over slaapgewoonten, snurken en vermoeidheid.
• Polysomnografie (PSG): Een uitgebreid slaaponderzoek in een kliniek waarbij ademhaling, zuurstofgehalte en hersenactiviteit worden gemeten.
• Polygrafie (PG): Een eenvoudiger onderzoek dat thuis kan worden uitgevoerd.

Afhankelijk van uw situatie kan het aanpassen van uw leefstijl helpen om symptomen te verminderen:

• Gewichtsverlies: Overgewicht is een belangrijke risicofactor. Afvallen kan helpen de druk op de luchtwegen te verminderen.
• Alcohol en medicatie vermijden: Het vermijden van alcohol en slaapmiddelen, vooral vlak voor het slapen, kan helpen om de spieren in de keel gespannen te houden.
• Regelmatig slaapritme: Houd vaste slaaptijden aan om uw slaapkwaliteit te verbeteren.

Er zijn verschillende behandelingen beschikbaar om slaapapneu te beheersen. De keuze hangt af van de ernst van de aandoening, de onderliggende oorzaken en persoonlijke voorkeuren. Hieronder vindt u een overzicht van de belangrijkste behandelingen:

• CPAP (Continuous Positive Airway Pressure): Een CPAP-apparaat is de meest effectieve behandeling voor matige tot ernstige slaapapneu. Het apparaat blaast continu lucht met een lichte druk via een masker in de luchtwegen. Hierdoor blijven de luchtwegen open en worden ademstilstanden voorkomen.
• MRA (Mandibulair Repositie Apparaat): Een MRA is een op maat gemaakte beugel die de onderkaak tijdens de slaap iets naar voren houdt. Een MRA vergroot de ruimte in de keel en voorkomt dat de luchtwegen blokkeren. Een MRA is met name geschikt voor mensen met lichte tot matige slaapapneu of die niet goed tegen een CPAP-apparaat kunnen.
• Leefstijlaanpassingen: Leefstijlaanpassingen zijn vaak een essentieel onderdeel van de behandeling en kunnen de ernst van slaapapneu aanzienlijk verminderen. Denk hierbij aan afvallen, stoppen met roken en verminderen van alcoholgebruik.
• Positietherapie: Voor patiënten met positieafhankelijke slaapapneu, waarbij ademhalingsproblemen vooral optreden in rugligging, kan positietherapie helpen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van hulpmiddelen of apparaten om de slaaphouding te veranderen en rugligging te vermijden.
• Chirurgische ingrepen: In specifieke gevallen kan chirurgie nodig zijn, vooral bij anatomische afwijkingen die slaapapneu veroorzaken. Mogelijke ingrepen zijn:
  • UPPP (Uvulopalatofaryngoplastiek): Verwijderen van overtollig weefsel in de keel.
  • Kaakcorrectie: Aanpassing van de kaakpositie om de luchtwegen te vergroten.
  • Verwijderen van amandelen of poliepen: Bij vergrote amandelen die de ademhaling blokkeren.

Bij medi-call staan onze specialisten klaar om u snel en professioneel te begeleiden bij alle zorgen rondom slaapapneu. Heeft u vragen over de symptomen of wilt u een afspraak maken voor verder onderzoek? Bezoek medi-call.nl en plan vandaag nog een consult. Ons team van ervaren medisch specialisten staat voor u klaar met persoonlijk advies.

Hoe werkt een MRA?
Een Mandibulair Repositie Apparaat (MRA) is een op maat gemaakte beugel die wordt gedragen tijdens het slapen. Het apparaat houdt de onderkaak licht naar voren gepositioneerd, waardoor de luchtwegen in de keel open blijven. Deze positie voorkomt dat de zachte weefsels in de keel, zoals het zachte gehemelte en de tong, naar achteren zakken en de luchtweg blokkeren. Een MRA helpt niet alleen om ademstilstanden te voorkomen, maar vermindert ook snurken, wat vaak een bijkomend symptoom van slaapapneu is. De beugel is comfortabel genoeg om elke nacht te dragen en wordt specifiek aangepast aan de kaakstructuur van de patiënt.

Hoe werkt CPAP?
Een CPAP-apparaat (Continuous Positive Airway Pressure) is een van de meest effectieve behandelingen voor matige tot ernstige slaapapneu. Het apparaat levert een constante luchtstroom via een masker dat over de neus, of neus en mond wordt gedragen. Deze luchtstroom creëert een lichte druk die ervoor zorgt dat de luchtwegen open blijven tijdens de slaap. Hierdoor worden ademstilstanden voorkomen en verbetert de zuurstofopname in het bloed. CPAP helpt niet alleen om de symptomen van slaapapneu, zoals vermoeidheid en hoofdpijn, te verminderen, maar draagt ook bij aan het voorkomen van ernstige complicaties zoals hart- en vaatziekten. Hoewel sommige gebruikers enige tijd nodig hebben om aan het masker te wennen, ervaren de meeste patiënten al snel een aanzienlijke verbetering in hun slaapkwaliteit en algehele gezondheid.

Mag ik autorijden als ik OSA heb?
Onbehandelde slaapapneu kan slaperigheid overdag veroorzaken, wat je rijvaardigheid ernstig kan beïnvloeden. Dit vergroot het risico op verkeersongelukken. Als je OSA wordt behandeld en je de symptomen onder controle hebt, kun je veilig blijven rijden. Het is belangrijk om je specialist te raadplegen over je specifieke situatie en te voldoen aan de lokale regelgeving met betrekking tot rijbewijzen en medische verklaringen.

Wat gebeurt er als ik mijn OSA onbehandeld laat?
Onbehandelde OSA kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, diabetes type 2, en verminderde cognitieve functies. Daarnaast verhoogt het risico op ongelukken, vooral bij activiteiten zoals autorijden. Het is daarom belangrijk om tijdig hulp te zoeken.

Zijn er speciale regels voor beroepschauffeurs met OSA?
Beroepschauffeurs met slaapapneu kunnen blijven werken, mits de aandoening goed wordt behandeld. Regelmatig gebruik van een CPAP-apparaat of andere voorgeschreven therapieën is cruciaal. Medische verklaringen en periodieke beoordelingen door een specialist zijn vaak verplicht om te bewijzen dat de aandoening geen risico vormt voor de verkeersveiligheid. Werkgevers worden aangemoedigd om ondersteuning te bieden en de gezondheidszorg voor hun medewerkers toegankelijk te maken.

Kan ik vliegen met OSA?
Ja, het is zeker mogelijk om met slaapapneu te vliegen, maar een goede voorbereiding is essentieel. Als u een CPAP-apparaat gebruikt, kunt u dit als handbagage meenemen. Zorg ervoor dat u vooraf een medische verklaring van uw arts heeft waarin wordt uitgelegd waarom u het apparaat nodig heeft. Overleg ook met de luchtvaartmaatschappij om te bevestigen dat u het apparaat aan boord kunt gebruiken, vooral op lange vluchten. Sommige CPAP-apparaten kunnen worden aangesloten op de stroomvoorziening in het vliegtuig of hebben een ingebouwde batterij voor onderweg. Controleer daarnaast of u adapters nodig heeft voor stopcontacten op uw bestemming. 

Heeft u nog meer vragen over slaapapneu of andere gerelateerde onderwerpen? Neem gerust contact op met ons team via medi-call voor persoonlijk medisch advies.